ปัจจุบันอากาศเต็มไปด้วยฝุ่นมลพิษ ซึ่งเป็นเรื่องปกติของเมืองใหญ่อย่างกรุงเทพฯ ที่มีค่ามลภาวะทางอากาศสูงมากติดอันดับต้นๆ ของโลก อาจจะด้วยประชากรที่หนาแน่น ความคับคั่งของการจราจร เขม่าควัน ฝุ่นผงจากการก่อสร้าง แต่ที่น่าเป็นห่วงคือ ฝุ่นละอองขนาดเล็กว่า 2.5 ไมครอน (Particulate Matter 2.5 – PM2.5) ซึ่งไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ฝุ่นละอองจิ๋ว PM 2.5 ส่วนใหญ่เกิดจากการเผาไหม้เครื่องจักร เช่น ควันจากรถยนต์
ดังนั้นเราจะมาพูดถึง PM2.5 ว่าคืออะไร และส่งผลกระทบอย่างไรกับสุขภาพและดวงตาเราบ้าง
ฝุ่น PM2.5 คืออะไร ส่งผลกระทบอย่างไรกับดวงตา
ฝุ่น PM2.5 คือฝุ่นขนาดเล็กจิ๋วนี้ที่มีขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน หรือมีขนาดประมาณ 1 ใน 25 ของเส้นผ่านศูนย์กลางของเส้นผมมนุษย์
การศึกษาในประเทศที่มีปัญหาพบสาร pm 2.5 ในอากาศปริมาณมาก เช่น จีน พบว่า สาร PM 2.5 มีผลต่อดวงตาด้วย ซึ่งจะแปรผันตามปริมาณ PM 2.5 ในอากาศ รวมถึงองค์การอนามัยโลก ได้จัดให้ PM 2.5 เปรียบเสมือนสารก่อเกิดมะเร็ง อย่างหนึ่ง การที่เราหายใจในอากาศที่มีฝุ่น PM 2.5 นี้อยู่มาก เป็นระยะเวลานานๆ ก็ทำให้เกิดอันตรายและเกิดโรคต่างๆ รวมถึงทำร้ายดวงตาของเราอีกด้วย เช่น
1. ทำให้เกิดโรคเยี่อบุตาขาวอักเสบ หรือโรคตาแดงเรื้อรัง
ลักษณะอาการคือ มีอาการตาแดง อาจจะข้างใดข้างหนึ่ง รู้สึกเจ็บ คันและระคายเคืองตา เมื่อถูกแสงจะทำให้เคืองตาทำให้น้ำตาไหล และอาจมีอาการหนังตาบวม มีขี้ตาตอนเช้า ทำให้ลืมตาไม่ค่อยได้
2. โรคภูมิแพ้ตา
ลักษณะอาการคือ ดวงตาแดงก่ำ แฉะ ไวต่อแสง คัน และทำให้เปลือกตาบวม
3. ทำให้เกิดโรคกระจกตาอักเสบ
หากขยี้ตาร่วมด้วยจะส่งผลให้กระจกตาถลอกได้ง่าย เนื่องจากกระจกตาอ่อนแอลักษณะอาการคือ ตาแดง มีอาการปวด และบวม ตาแห้ง ระคายเคืองตา ตาแพ้แสง ตามัว มีน้ำตาหรือของเหลวอื่น ๆ ไหลออกมาจากตา ประสิทธิภาพในการมองเห็นลดลงรู้สึกเหมือนมีบางอย่างอยู่ในตามีอาการเจ็บเมื่อลืมตา หรือไม่สามารถลืมตาได้
4. ทำให้เกิดภาวะตาแห้ง
ลักษณะอาการคือ เคืองตา รู้สึกเหมือนมีฝุ่นอยู่ในตาตลอดเวลา ตามัว น้ำตาไหล มีขี้ตาเป็นเมือกเหนียว อาจจะรู้สึกปวดหัว หรือปวดตา
และในกรณีผู้ที่สวมใส่คอนแทคเลนส์ ก็อาจจะอันตรายเหมือนกัน เนื่องจากฝุ่นสามารถมาเกาะบนคอนแทคเลนส์ ได้มากกว่าคนทั่วไป ทำให้เกิดการเคืองตา มักจะทำให้รู้สึกตาแห้งกว่าปกติ เพราะปกติแล้วผู้ที่ใส่คอนแทคเลนส์ จะตาแห้งอยู่แล้ว ทำให้เกิดภาวะตาแห้งได้ หรือในบางกรณี อาจมีการขยี้ตาทำให้ตัวฝุ่นนั้นบาดกระจกจนอักเสบได้
วิธีแก้ไขหากฝุ่นเข้าตา
- ล้างตา ด้วยน้ำเกลือ หรือน้ำสะอาด หลังสัมผัสฝุ่น หรือเมื่อมีอาการระคายเคือง
- เพิ่มความชุ่มชื่นให้กับดวงตาด้วยการใช้น้ำตาเทียมหยอด จะทำให้รู้สึกสบายตามากขึ้น
- ใช้ยาร่วม สำหรับผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้ตา จะต้องใช้ยาเพื่อควบคุมโรค จะต้องหยอดตาเพื่อลดอาการคัน หรือหยอดน้ำตาเทียมเพื่อช่วยเจือจางฝุ่น
เคล็ดลับถนอมดวงตา
- เลี่ยงอยู่กลางแจ้งเป็นเวลานาน หรือจำเป็นต้องอยู่กลางแจ้งเป็นเวลานานควรสวนแว่นกันแดด
- เลือกแว่นตาที่สามารถกันลมและกันฝุ่นได้ โดยเฉพาะผู้ที่ขับขี่รถจักรยานยนต์ ควรสวมใส่แว่นตากันลมกันฝุ่นอย่างสม่ำเสมอ
- ขณะอยู่ในบ้านควรปิดประตู หน้าต่างให้สนิทเพื่อป้องกันฝุ่น
- รักษาดวงตาให้ชุ่มชื้นอยู่เสมอด้วยการหยอดน้ำตาเทียม เนื่องจากการหยอดน้ำตาเทียมจะช่วยเจือจางฝุ่นได้
- ไม่ควรขยี้ตา เพราะอาจทำให้เชื้อโรคเข้าตาได้
- กรณีขับรถเดินทางไกลๆ อาจมีอาการตาล้าได้ง่าย จากทัศนวิสัยการมองที่ไม่ดี เนื่องจากมีหมอกควันควรพักสายตาหรือผ่อนคลายเพื่อลดอาการล้าของตา
- ดื่มน้ำมาก เพื่อเพิ่มออกซิเจนในร่างกาย และเพื่อสุขภาพดวงตาที่ดี รวมถึงการมองเห็นที่ชัดเจน