เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับ “ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้หลังจากการผ่าตัดทำตาสองชั้น”

                             การผ่าตัดศัลยกรรมทุกชนิด มีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ ศัลยกรรมตา สองชั้นก็เช่นกัน ภาวะแทรกซ้อนหลังทำศัลยกรรมนั้น มีได้ตั้งแต่เล็กน้อยหายได้เอง จนถึงรุนแรงยากจะแก้ไข ขึ้นกับปัจจัยหลายอย่าง ได้แก่ ความชำนาญของแพทย์ การปฏิบัติตัวของผู้รับบริการ โรคประจำตัว ฯลฯ

ภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัดทำตาสองชั้น_inzclinic 01
ภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัดทำตาสองชั้น_inzclinic 02

ตัวอย่างการทำตาสองชั้น ของ inZ clinic

Table of Contents

    ภาวะแทรกซ้อนระยะเฉียบพลัน เกิดขึ้นช่วง 1-2 สัปดาห์หลังผ่าตัด

    รอยเขียวช้ำ

    รอยเขียวช้ำเกิดจากเลือดที่ออกอยู่ใต้ผิวหนัง อาจจะพบได้บ่อยโดยเฉพาะการผ่าตัดแผลใหญ่ เกิดง่ายในคนที่ฟกช้ำง่าย กินวิตามินหรือสมุนไพรบางชนิดทำให้เลือดออกง่าย การประคบดูแลหลังผ่าตัดที่ไม่เพียงพอ แต่เป็นภาวะที่ไม่รุนแรง หายได้เองเมื่อเลือดที่ออกถูกดูดซึมไปการประคบอุ่นช่วยให้รอยเขียวช้ำหายเร็วขึ้น

    ก้อนเลือดในแผล

    เกิดจากเลือดออกเป็นบริมาณมากในแผลผ่าตัด ทำให้มีลักษณะเขียวช้ำและบวมค่อนข้างมาก สาเหตุคล้ายกับรอยเขียวช้ำแต่มากกว่า ผู้ป่วยอาจมีโรคประจำตัวที่มีผลต่อการแข็งตัวของเลือด หรือเกิดจากการผ่าตัดโดนเส้นเลือดหลักซึ่งถ้าเป็นก้อนขนาดเล็กสามารถประคบอุ่นเพื่อให้หายเองได้ แต่ถ้าก้อนขนาดใหญ่มากก็ควรพบแพทย์ โดยแพทย์จะพิจารณาว่ามีความจำเป็นหรือไม่ที่ต้องเอาก้อนเลือดออก หรือกินยาปฏิชีวินะ เพื่อป้องการกันติดเชื้อของก้อนเลือด

    แผลอักเสบติดเชื้อ

    สาเหตุมักเกิดจากการดูแลแผลผ่าตัดได้ไม่เหมาะสม เช่น การล้างแผลไม่สะอาด แผลโดนน้ำ แต่งหน้า น้ำยาเช็ดเครื่องสำอาง การรักษาคือ กินและทายาปฏิชีวนะ ร่วมกับการล้างแผลอย่างถูกต้อง

    แผลแยก 

    เกิดได้หลายสาเหตุ เช่น เทคนิคการเย็บแผล ไหมหลุดเร็วเกินไป แผลติดเชื้อ ฯลฯ ซึ่งหากพบว่าแผลแยก ควรกลับไปพบแพทย์เพื่อทำการเย็บแผลใหม่ การทิ้งแผลเปิดไว้นานเกินไปนอกจากจะทำให้แผลมีโอกาสติดเชื้อมากขึ้นยังทำให้ แผลเป็นไม่สวย เห็นชัดกว่าปกติ

    หลับตาไม่สนิท

    การหลับตาไม่สนิทเพียงเล็กน้อยหลังผ่าตัดวันแรกๆ สามารถเกิดขึ้นได้จากการที่เปลือกตาบวม และยาชา โดยเมื่อแผลยุบลงก็จะหายได้เอง แต่ในระหว่างนี้หากมีอาการเคืองตา ซึ่งเกิดจากการที่หลับตาไม่สนิท แนะนำให้ใช้น้ำตาเทียมหยอดระหว่างวัน หรือใช้น้ำตาเทียมแบบเจลป้ายตาก่อนนอน เพื่อลดการเคืองชั่วคราว

    ตัวอย่างการทำตาสองชั้น ของ inZ clinic

    ภาวะแทรกซ้อนระยะยาว

    ชั้นตาหลุด

    สาเหตุเกิดได้หลายสาเหตุ เช่น เทคนิคการผ่าตัดของแพทย์ การขยี้ตาบ่อยๆ เปลือกตาที่หนาและมีไขมันมาก หนังตาส่วนเกินเยอะลงมาปิดทำให้เข้าใจผิดว่าชั้นตาหลุด ฯลฯ การแก้ไข ถ้าเห็นได้ชัดตั้งแต่แรกว่าหลุด การผ่าตัดแก้ไขควรทำภายใน 2 สัปดาห์หลังผ่าตัด หรือหากหลังจากนั้นแนะนำให้รออย่างน้อย 6 เดือนขึ้นไปแล้วแก้ไขทำตาสองชั้นอีกครั้ง

    ชั้นตาไม่เท่ากัน

    เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น

    1. ยุบบวมไม่พร้อมกัน แนะนำให้รอจนยุบสนิท อย่างน้อย 3 เดือนขึ้นไป
    2. ชั้นตาทำไม่เท่ากันจริง เกิดจากเทคนิคการผ่าตัดของแพทย์
    3. มีกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง  ซึ่งทำให้ชั้นตาไม่เท่ากัน อาจเกิดจากมีกล้ามเนื้อตาอ่อนแรงตั้งแต่ก่อนผ่าตัดทำตาสองชั้นแล้วไม่ได้รับการแก้ไข หรือเกิดจากการผ่าตัด เช่นทำให้เกิดจากบาดเจ็บต่อกล้ามเนื้อตา หรือเย็บรั้งกล้ามเนื้อตามากเกินไป
    4. เอาไขมันที่เปลือกตาออกมากเกินไป ทำให้เบ้าตาลึก ชั้นตาข้างนั้นจะใหญ่กว่าอีกข้าง
    5. หนังตาส่วนเกินที่ไม่ได้เอาออกลงมาปิดชั้นตาไม่เท่ากัน

    ชั้นตาใหญ่เกินไปจนดูผิดธรรมชาติ

    เกิดได้หลายสาเหตุ

    1. การเย็บชั้นตาที่สูงเกินไป
    2. มีภาวะเบ้าตาลึก อาจเป็นตั้งแต่ก่อนผ่าตัด หรือเป็นหลังผ่าตัดจากการที่เอาไขมันออกมาเกินไป
    3. มีภาวะกล้ามเนื้อตาอ่อนแรง ซึ้งจะทำให้เห็นชั้นตาใหญ่ แต่ตาลืมดูปรือ

    รอยแผลเป็นเห็นได้ชัด

    ปกติรอบแผลเป็นจะเรียบสนิทหลัง 6 เดือนขึ้นไปจนถึง 1 ปี ช่วงแรกอาจเห็นชัดเวลาหลับตาซึ่งแผลที่เปลือกตาเป็นตำแหน่งที่บาง จะซ่อนอยู่ในชั้นตาเมื่อลืมหรือกระพริบตา เมื่อยุบสนิทจะไม่ค่อยเห็น สาเหตุที่ทำให้แผลเป็นเห็นชัดแม้แผลหายสนิทแล้ว ได้แก่ เทคนิคการผ่าตัดของแพทย์ แผลช่วงแรกเคยอักเสบติดเชื้อ เป็นแผลเป็นนูน (คีลอยด์)

    หลับตาไม่สนิท

    การหลับตาไม่สนิทในระยะยาว หากเป็นไม่มากและผู้ป่วยมีการกลอกตาขึ้นโดยอัติโนมัติเวลาหลับตา (Bell’s phenomenon) ก็อาจจะไม่มีอาการ แต่ถ้าเป็นมากจะทำให้ตาแห้ง กระจกตาเป็นรอย เคืองตาบ่อยๆ จำเป็นต้องใช้น้ำตาเทียม และเจลป้ายตาก่อนนอน เพื่อป้องกันกระจกตาอักสบทำให้ตาพร่ามัวได้

    ยังมีหนังตาคล้อยตกที่บริเวณหางตา

    เกิดจากคนที่มีหนังตาส่วนเกินหรือหนังตาตกแล้วทำตาสองชั้นแบบที่ไม่ได้ตัดหนังตาส่วนเกินออก หรือตัดออกน้อยเกินไป ทำให้ยังมีหนังตาส่วนเกินห้อยลงมาโดยเฉพาะบริเวณหางตา ปัญหานี้พบบ่อยมากๆ เพราะปัจจุบันคนนิยมทำตาสองชั้นประเภทแผลเล็ก ยุบเร็ว ไม่ต้องพักฟื้น ซึ่งเหมาะสำหรับคนที่หนังตาเปลือกตาบางๆ ไม่มีหนังตาส่วนเกินมาก

    ตัวอย่างการทำตาสองชั้น ของ inZ clinic

    หมายเหตุ การผ่าตัดศัลยกรรมกับแพทย์ที่มีประสบการณ์ สามารถลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนได้